ตกฤดูเดือนอ้าย สายลมมาหนาวหน่วง
เดือนนี้ตกว่างช่วงสังโฆเจ้าเพิ่นเข้ากรรม
เฮามาพากันค้ำทำบุญตักบาตร
ปริวาสซ่อยยู้ซูค้ำศาสนา
ฮอดเดือนสองอย่าวฟ้าวซ้าข้าวใหม่ปลามัน
ให้เฮามาโฮมกันแต่งบุญประทายข้าว
เชิญเจ้ามาโฮมเต้าอย่าพากันขี้ถี่
บุญคุณลานตั้งแต่กี้ พากันให้ฮักษา
ฮอดเดือนสามท้องฟ้าปลอดโปร่งสดใส่
ไปทางใด๋เห็นแต่คนใจบุญซะแซวเป็นคุ้ม
เหลียวเห็นซุมสาวน้อยพากันปั้นข้าวกี่
เฮือนละสี่ ห้า ปั้นพอได้เข้าใส่บุญ
พ่องกะบีบข้าวปุ้นตกแต่งอาหาร
มีเทิงหวานและคาวหนุ่มสาวมาโฮมต้อม
ให้คอยซอมไปทางหน้าเดือนสิมาเป็นเดือนสี่
หลังจากบุญข้าวกี่สิมีบุญพระเวสเจ้าเฮาสิได้แต่งทาน
ขวางเขตบ้านย่านถิ่นดินอีสาน
สุขสำราญเหลือหลายม่วนมิ่งกะเลยต้อน
ตกหว่างตอนคนตั้งใจฟังวอนวี่
ตอนกัณหาชาลีสิพากพ่อแม่แก้วคนสิให้นั่งฟัง
มีเพียงปีละครั้งให้เฮาซ่อยกันสาน
จัดเป็นงานประเพณีให้คนรุ่นหลังฮู้
ตกฤดูเดือนห้า สายลมบ่มาผ่าน
เห็นแต่ดอกจานบานแย้มเต็มทั่วท่งนา
เดือนนี้บ่ได้ช้าปีใหม่มาเถิง
ให้พากันทำบุญปล่อยปลาลงน้ำ
เต่าสิถามหาบุ้นคนบุญสิมาปล่อย
นกสิงอยง่ายไม้คอยถ้าตั้งแต่ฝน
เดือนนี้ม่วนจ้น ๆ คนกะหลั่งมาหลาย
เอาพระทรายมากองก่อเป็นเจดีย์ไว้
ฮอดเดือนหกเสียงฟ้าไขบอกข่าวทางคน
มีแต่ฝนกับลมส่งเสียงกึกก้อง
สายตามองเห็นแล้วในใจกะให้ม่วน
ส่วนว่าเขียดอีโม้ลำเกี้ยวใส่ผู้สาว
เห็นปลาข่าวปลาซิวปลานิลปลากะเดิด
แล่นหยอกล้อกันเล่นเหลือหลาย
เดือนนี้เหมิดโทษฮ้ายบ่มีเรื่องเลิงหลง
อัศดงดวงอาทิตย์ค่ำลงปลายไม้
เห็นแต่สิใส่เน้นวันเพ็ญสิบห้าค่ำ
วิสาขะเลิศล้ำชาวบ้านบ่อยู่เสย
ไผกะยิ้มเป้ย ๆ ลงวัดเวียนเทียน
ได้เวียนมาเถิงนพคุณคลองเค้า
เดือนเจ็ดเผ่าความฮ้ายอันตรายบ่มาผ่าน
นิมนต์พระขึ้นบ้านเล็งเป้าเข้าสู่ธรรม
บุญสิมาซ่อยค้ำซูส่งราศรี
บารมีผลทานสิไล่มารเลยพ้น
ตั้งแต่คนเฮาได้เคยได้ยินแต่ปางก่อน
บุญชำระสละความเดือดฮ้อนเมืองบ้านสิซุมเย็น
จันทร์เพ็ญแจ้งทอแสงใสสง่า
เดือนแปดมาฮอดแล้วสิแววขึ้นลึ่นหลัง
เดือนนี้สงฆ์เพิ่นยั้งเข้าอยู่จำพรรษา
ภาวนาอบรมข่มใจสุแลงเช้า
เฮามาพากันเข้าทำบุญพร้อมพร่ำ
ถวายผ้าอาบน้ำให้ยาท่านเพิ่นใช้สอย
เดือนแปดคล้อยเห็นลมทั่งใบเสี่ยว
เหลือวเห็นฝูงปลาขาวแล่นมาโฮมต้อม
กบเพิ่นนอนคอยถ้าฝนลงมาสิได้ม่วน
ลงเล่นน้ำโซะซะซัวแซว
เดือนเก้ามาฮอดแล้วบ้านป่าขาดอน
เห็นนกเขางอยคอนส่งเสียงหาซู้
เถิงฤดูเดือนเก้าอีสานเฮาท้องถิ่น
เคยได้ยินประดับดินทานฮอดทอดถวาย
พ้นจากมารหยาบฮ้ายพากันอยู่เป็นสุข
โพยภัยทุกข์อย่าผ่านผายมาใกล้
มีแต่สดใสจ้น ๆ คนจนแสนม่วน
ต่างกะชวนพี่น้องลงโต้งแต่งทาน
ขวางเขตบ้านย้านป่านาหวาย
เถิงเดือนสิบสิก่นมันมาต้ม
พ่องกะงมกอข้าวหาเทากำลังอ่อน
พ่องกะคนต่าน้อยลงห้วยฮ่องนา
เดือนนี้บ่ได้ช้าพากันแต่งทานถง
ข้าวสากลงไปวัดให้หมู่สังโฆเจ้า
มีลาบเทาพร้อมหมกดักแด้ของดีคั่วกุดกี่
ซุบบักมี้กะมาพร้อมพร่ำกัน
เดือนสิบเอ็ดว่านั้นหัวลมอ่วยโซยหนาวสาแล้ว
ส่วนผู้สาวสิขาลายผู้ชายสิขาเกลี้ยง
ได้ยินเสียงลมต้องปลายสำสาอยู่เวิ่นๆ
หมาจอกเอิ้นสั่งซู้กะปูหม่นเข้าฝั่งหนอง
นกแจนแวนออกฮ้องหาคู่ผสมพันธ์
ควายบักเทิกตกมันแล่นต่ำแต่ต่อพร้าว
ฝูงปลาขาวลงโฮมต้อนผู้สาวนอนขึ้ค้านตื่น
ปลาดุกบื่นค่อนสิแจ้งหันหน้าเข้าใส่หลุม
ฟังเสียงฟ้าฮ้องตุ้มเอิ้นสั่งฤดูฝน
ฝูงหมู่คนลงเลาะไฮ่นาปลาข่อน
เดิกออนซอนจันทร์ใสแจ้งทอแสงใสสง่า
ออกพรรษาห่อข้าวต้มลมล่อแต่หมู่ปลา
บัดนี้แล้ววัดสิเป็นกำพร้าบ่มีพระสิมานอน
มาออนซอนแต่ทายกไล่แต่งัวเข้ามาเลี้ยง
ได้ยินเสียงกลองโย้นวันเพ็ญสิบห้าค่ำ
พระสิลาแม่ออกค้ำไตรมาสสิสั่งลา
เหลียวขึ้นเบิ่งท้องฟ้าเห็นแต่บ่าวเดือนสิบสอง
ลมคะนองโชยพัดง่ายมกะเลยมั่น
พอสมควรหาผ้ากฐินทานมาทอด
ตลอดเดือนหนึ่งพุ้นหาได้ดั่งประสงค์
หลวงปู่คงไปหาผ้าหลวงตาดีหาน้ำคั่ง
หลวงปู่สอนนั่นซ้นด้ายหัวซ้ายเข้าใส่กัน
พอแต่ว่างวันโลกมันเปลี่ยนเวียนวัน
ปัจจุบันโยมกะเลยเฮ็อแห่แหนเวียนตั้ง
ต่างกะหวังเต็มที่เอาความดีบ่ดูหมิ่น
บุญกฐินซ่อยค้ำทานทอดให้หมู่สงฆ์
……………………………………………..
ถ่วมหรือแล้งขาดแหว่งบ่สมบูรณ์
ประเพณีทำบุญพ่อแม่เฮาบ่เคยถิ่ม
เอาความดีเป็นลิ่มสลักใจไว้คงถี่
สามัคคียึดไว้อย่าไลถิ่นฮีดคลอง
ทุกข์ยากฮ้ายเฮาฮักแม่นนามคน
แม่สิรวยหรือจนให้พิ่งพากันไว้
คือจั่งเฮือคาแก้งเกวียนเห็นเกวียนได้แก่
คันแม่ไปฮอดน้ำเฮือสิได้แก่เกวียน ฮั่นเด๋ ฯ
